MURTAZA (ORHAN KEMAL)

Orhan Kemal en sevdiğim yazarlardan biridir. Bütün kitaplarını okuyacağım ve kütüphanemde bütün kitaplarını bulunduracağım. Bu hedeflerime her geçen gün biraz daha yaklaşıyorum. Eğer hâlâ Orhan Kemal okumayanınız varsa bir an önce okumaya başlayın derim. Fabrikalardaki, tarladaki, varoşlardaki fakir insanları onun kadar iyi ve gerçekçi anlatan başka bir yazar tanımıyorum.

            Murtaza mübadele sonrası Türkiye’ye gelen bir göçmen. Önce mahallede bekçi olarak iş buluyor ama kısa zamanda mahalleliyi yıldırıyor. Sürekli "Gördüm kurs, aldım çok sıkı terbiye ve disiplin amirlerimden, görseydin kurs, alsaydın amirlerinden sıkı bir disiplin yapmazdın böyle be yav." Diyerek mahallede askeri disiplini sağlıyor. Bu da tabii mahallenin serserilerinin ve belalılarının işine gelmiyor. Ne yapıp edip Murtaza’yı bekçilikten uzaklaştırıyorlar. Murtaza bir fabrikada gece kontrol amiri olarak çalışmaya başlıyor. Bu sefer de tembellik yapmaya alışmış, fabrikanın mallarını çalan adamların korkulu rüyası oluyor.

            Orhan Kemal, Murtaza kitabında kolay kolay unutulmayacak bir karakter yaratmış. Bu aşırılı disiplinli, görevini ailesinden ve kendinden üstün tutan adamı okumak çok keyifli. Hatta birkaç yerde kahkaha attım ve çevremdeki insanların dikkatini çektim.

            Murtaza göçmen olduğu için hep devrik cümleyle konuşuyor. Ben devrik cümleleri sevdiğim için sıkıntı yaşamadım ama bu konuşma tarzına alışık olmayanlar kitabı okurken zorlanabilirler.

            Yazar kitabın önsözünde kitabın devamını yazabileceğini belirtmiş ama bildiğim kadarıyla yazmamış. Keşke yazsaydı. Murtaza’da daha çok malzeme vardı.

            Murtaza kitabı filme de uyarlanmış. 1965 yılında Tunç Başaran’ın yönettiği siyah beyaz filmde Murtaza karakterini Müşfik Kenter canlandırmış. Daha sonra 1985’te bu sefer Ali Özgentürk’ün yönettiği filmde Murtaza’yı Müjdat Gezen canlandırmış. Murtaza Devlet Tiyatroları’nda da defalarca oynandı ve oynanmaya devam ediyor.

            Murtaza, Orhan Kemal’in en sevdiğim kitaplarından biri oldu. Okumayanlara gönül rahatlığıyla tavsiye ederim.

ALTINI ÇİZDİKLERİM: 
-Bilin bakalım Mustafa Kemal karısından niye ayrıldı?
-Niye?
-Malım mülküm çoluğuma çocuğuma değil, milletime kalsın diye. Tekmil malını mülkünü millete bırakmadı mı rahmetli?