ELİF ŞAFAK – SİYAH SÜT

Bayramın ikinci gününden herkese merhaba. Umarım güzel bir bayram geçiriyorsunuzdur. Bugün, geçen hafta okuduğum Siyah Süt kitabının yorumunu paylaşacağım.

Kitabın otobiyografi-anı-deneme karışımı bir tarzı var. İlk sayfalardan itibaren yazarın iç hesaplaşmalarını okuyoruz. Yazar bir yandan bebek sahibi olmak isterken bir yandan da bunun kariyerini ve hayatını olumsuz etkilemesinden korkuyor. Karar verebilmek için geçmişte yaşamış ve günümüzde yaşayan kadın yazarları gözden geçiriyor. Kimler çocuk doğurmuş, kimler çocuğa karşı, kimler iyi annelik yapmış, kimler çocuğunun nefretine sebep olmuş vb. Bu bölümlerde birçok kadın yazar hakkında ilginç bilgiler öğreniyoruz. Kitapta benim en sevdiğim kısım da bu bölümler oldu.

Kitabın kapağında “Yeni başlayanlar için postpartum depresyon” diyor. Postpartum depresyon bizim lohusalık sendromu dediğimiz olay. Yani yeni anne olmuş kadınların yaşadığı bunalım hali. Elif Şafak da bu bunalımı yaşamış ve kitapta o hali anlattığını söylemiş ama kitapta bu konuyla ilgili pek bir şey yok. 300 sayfalık kitapta ilk 200 sayfa yazarın “Çocuk yapsam mı yapmasam mı?” ikilemini okuyoruz. Kalan sayfalarda hamileliğinden ve depresyonundan bahsediyor. Bu da bana yetersiz geldi. Mesela yazar bebeğin ismini yazmamış ve bebeğiyle ilişkisini, anneliğin ona ne hissettirdiğini yazmamış. Sadece bu halin 10 ay sürdüğünü, sonra normale döndüğünü biliyoruz. Bu konuda daha fazla yazmasını isterdim. 

Kitapta karikatürlere de yer verilmiş. Fikir olarak güzel bir düşünce ama çizimlerin daha iyi olmasını isterdim.

Kitabın ilk sayfalarındaki Evde Kalmış Kız Manifestosu da çok hoşuma gitti:

EVDE KALMIŞ KIZ MANİFESTOSU

*Yalnızlık Allah’a mahsustur diyerek her insanı evliliğe mecbur bırakmak, insanoğlunun geliştirdiği en büyük aldatmacalardan biridir. Nuh’un gemisine çiftler halinde bindik diye, tüm yolculuğu çiftler halinde yapmak zorunda değiliz.

*Nasıl oluyor da tüm geleneksel toplumlarda, evlenmeyip de kendini ibadetine ya da mesleğine adayan insanlar herkesten saygı gördüğü halde, günümüz toplumunda “Evde kalmak” acınası bir durum sayılmakta.

* Ve nasıl oluyor da evlilik bir kadın ve bir erkek gerektirdiği halde, “Evde kalmak” tabiri sadece kadınlar için kullanılıyor.

Kitabı severek okudum. Elif Şafak hayranlarının, anneliği düşünen kadınların ve kadın yazarlar hakkında ilginç bilgiler öğrenmek isteyen herkesin severek okuyacağını düşünüyorum.

NOT: Bu kitabı sevgili arkadaşım Seda okumam için verdi çünkü ihtiyacım olduğunu düşündü. Haklıydı da. Anne olmak konusunda ciddi şüphelerim var. Kafam çok karışık. Biraz karamsar bir ruh halim var. Aranızda anne olan ve benimle konuşabilecek olanlar varsa biraz dertleşmek isterim. Mail adresim: suleuzundere@hotmail.com şimdiden teşekkürler :-) Yeni yazılarda görüşmek dileğiyle, herkese mutlu bayramlar…

ALTINI ÇİZDİKLERİM: 1. “İçinde resimler ya da konuşmalar olmayan bir kitabın kime ne faydası var ki?” Lewis Carroll – Alice Harikalar Diyarında

2. “Eğer bir kadın erkeksi özelliklere sahipse, ondan kaçmalı. Ama eğer bu tür özelliklere sahip değilse, bu sefer de o kendinden kaçmalı.” Nietzsche

3. Bilmiyor ki özür dilemek de bir bağımlılık olabilir; yerli yersiz durmadan etrafındakilere “Kusura bakmayın” dedikçe, bakılacak kusurları artar insanın.

4. Meğer bir can doğuranlar kolay kolay başkasına kıyamazmış. Söz konusu kendi canları olsa bile.

5. “Çünkü ne kadar grift olursa olsun her dehlizin bir çıkışı var… Ummadığın kadar yakında bir yerde seni bekleyen… Oraya doğru yürümek tek yapman gereken…”

6. Bilmiyor ki, böyle boş hayaller kura kura hepten yitirecek gerçeklik duygusunu. Bilmiyor ki hayal gücünü hudutsuz ikliminde dolaşmayı sevenler kolay kolay hakiki dünyaya dönmez, dönemez.

7. Erkek yazarlar evvela “yazar” olarak algılanırlar, sonra “erkek”. Kadın yazarlar ise evvela “kadın” sonra “yazar”.

8. Yani, şayet çocuk doğurursan, doğurmayıp da kariyerinde ilerleyen hemcinslerini kıskanacaksın. Kariyerinde ilerlediğin takdirde de çocuk doğuran kadınları kıskanacaksın. Hangi yolu seçersen seç, seçmediğin yolda kalacaktır aklın.

9. “Bebek gibi mışıl mışıl uyumak” tabirini kim bulduysa, hayatında hiç bebek bakmadan, oturduğu yerden bu lafı uydurmuş olmalı. Mışıl mışıl değil, kesik kesik uyuyor bebekler. Zırt pırt uyanarak.

10. “Erkekler yorulunca evlenirler. Kadınlar ise sırf meraktan evlenirler. Sonunda her iki taraf da hayal kırıklığına uğrar.” demişti Oscar Wilde

11. “Ne hikmetse, erkeklerin en vasatı, en sıradanı bile kendini bir kadın karşısında yarı-Tanrı zannediyor.” Simone de Beauvoir

12. Dünya edebiyat tarihi yazarlık yapabilmek için benzer seçimler yapıp evlenmeyi büsbütün reddeden ya da erkek kılığına giren veya erkek takma ismiyle yazan kadınlarla doludur. Tabii bir de yeteneği ve azmi olduğu halde, sırf kadın olarak dünyaya geldiği için mumu çabucak sönen ya da hiç alev alamayanlarla…

Sorulması gereken soru “Niçin çok sayıda kadın yazar ya da şair çıkmadı geçmişte?” sorusu değil. Esas soru “Nasıl oldu da o bir avuç kadın yazar ve şair bu şartlara rağmen gene de çıkabildi?” olmalı.