Demir Özlü/Ferit Edgü - Özyurdunda Yabancı Olmak

Blogumu düzenli takip edenler Ferit Edgü’nün en sevdiğim yazarlardan biri olduğunu bilirler. Öyküyle arası pek iyi olmayan beni öykülerle barıştıran isimlerden biridir Ferit Edgü. Onun kalemiyle henüz tanışmayanlar varsa en kısa zamanda tanışmalısınız diyerek kitap yorumuma başlıyorum.

Ferit Edgü ismine ve kalemine aşina olsam da Demir Özlü adını ilk kez duyduğumu söylemeliyim. Biraz araştırınca kendisinin ünlü yazar Tezer Özlü’nün ağabeyi olduğunu(Mektuplarda Tezer Özlü'nün adı sık sık geçiyor.) ve yirmi üç kitap yazmış bir yazar olduğunu öğrendim. Kitap, iki yazarın 1962-2008 yılları arasında birbirlerine gönderdiği 139 mektuptan oluşuyor. 46 yıllık bu süreçte birçok mektup kaybolmuş, kimisi gönderilen adrese ulaşmamış. Bu yüzden kitapta iki mektup arasında bir yıldan fazla sürenin geçtiği bölümler var.

Ferit Edgü’yü çok sevdiğimi söylemiştim. Mektuplarını okurken birçok düşüncemizin ortak olduğunu fark ettim ve bu beni çok sevindirdi. İkimizin de en sevdiği mevsim sonbahar. Yazarın özellikle şu cümlelerinin altına imzamı atabilirim.

“Tüm yalnızlığıma ve hiç de sosyal olmayan bir yaşam sürmeme karşın, büyük kentlerin insanıyım ben. Çok sevdiğim güneş ve denizin, botaniğin on beş-yirmi gün sonra yetmediğini, hatta sıktığını görüyorum.”

Ancak yazarla aynı fikirde olmadığımız konular da mevcuttu. Ben yazarların günlüklerini, notlarını, anılarını, mektuplarını yani onlara dair her şeyi okumayı severim. Ancak Ferit Edgü benim gibi düşünmemiş ve günlüğünü yaktığını arkadaşına şu cümlelerle ifade etmiş:

“Bunların yalnız beni değil, yarının edebiyat tarihçilerini de ilgilendireceğini pek sanmıyorum. Böyle düşündüğüm için de o tarihsiz, talihsiz günlüğün büyük bir bölümünü okuyup okuyup ocaktaki ateşe attım. Hiç değilse böylece bir işe yaradı, bir an için olsun, odayı ısıttı.”

İki yazarın neredeyse yarım yüzyıla yayılan arkadaşlığını, arka fonda ülkenin içinde bulunduğu durumun ve edebiyatçı olmanın detaylarını fark edebileceğiniz kitabı başka Ferit Edgü-Demir Özlü hayranlarına ve mektup türünü sevenlere olmak üzere herkese öneriyorum.

Kitap iki yazarın mektuplarından oluşunca haliyle altını çizdiğim çok cümle oldu. hangi sözü kim yazmış ayırt edebilin diye sözün başına yazan kişinin baş harflerini iliştirdim.

ALTINI ÇİZDİKLERİM: 1. (F.E.)Yaşadığımıza göre bunun hakkını vermek gerek. Yani yazmak. Başka ne gelir elimizden.

2.(F.E)Cemal Süreya zaman zaman ne güzel yazıyor. Erişilmez güzellikte. O türde, o denli inceliğe ne Fransa’da ne de tabii İsveç’te rastladım.

3.(F.E)Tabiplere bakarsan tütünü ve içkiyi hemen bırakmam gerekiyor ve sıkı bir perhiz ve yaşama biçimimi değiştirmem. Ama bunları tümüyle gerçekleştiremeyeceğimi biliyorum. Çünkü yaşamdan pek az tad alıyorum. Bu pek az tadın, pek çoğunu uzun yaşama uğruna harcamak bana saçma geliyor.

4. (F.E)Biliyorsun ben geceleri yazarım ve eğer yazmazsam geceler nasıl geçer?

5. (F.E)Bizler, unutmayalım, “İyi haberlerim var.” diye kartpostal basan bir ülkenin değil, “Beterin beteri vardır.” diyen bir ülkenin insanlarıyız.

6. (F.E)Yaşamaya çalışalım. Birbirimizin acısını yaşamamak için.

7. (F.E)İnsan dilediği gibi yaşayamadığı gibi dilediği gibi de ölemiyor.

8. (F.E)Sevgili Aziz Sait’in(Faik) dediği gibi “Yazmasaydım deli olacaktım.”

9.(D.Ö)Hiçbir iyi yazarın yazdıklarını beğendiğine rastlamadım. Belki bazen, bir ruh halinde, bir süreç içinde beğenir gibi olabilir. Ardından gene eleştiriler, gene beğenmeme. Kötü yazarlarsa yazdıklarını pek beğeniyorlar. Öve öve bitiremiyorlar.

10. (F.E)Ben de politikacılar gibi, “Gençler… Umudumuz onlar.” diyecektim ama gençler de bu ülkede çok çabuk yaşlanıyorlar.

11. (D.Ö)Oblomov romanını okuyorum. İyi ki bazı ünlü romanları gençken okumamışım. Bu zamana okunacak hiçbir şey kalmayacaktı.

12. (D.Ö) Adam olan anlar. Adam olmayanlar da zaten hiçbir şeyden hiçbir şey anlamazlar.