Orhan Veli Kanık - Hoşgör Köftecisi (#kom2018)

Orhan Veli Kanık en sevdiğim şairdir. Türk edebiyatında genç yaşta ölmesine en çok üzüldüğüm isimlerden biridir. Yapı Kredi Yayınları 2012 yılında şairin hikâyelerini Hoşgör Köftecisi adında bir kitapta toplamış. Bu yazımda kitabın yorumunu okuyacaksınız.

Kitapta Orhan Veli’nin gazetelerde yayımlanan altı hikâyesi ve bir de öldüğü zaman kağıtları arasında bulunan William Saroyan’ın bir hikâyesinin, yazar tarafından yapılmış çevirisi yer alıyor.

Kitabın sonunda Orhan Veli ile yapılmış dört sayfalık bir röportaj var. Bu röportajda şairin Divan edebiyatına bakışını, edebiyatın niteliği hakkında neler düşündüğünü, Halide Edip’i pek sevmediğini ve kimleri sevdiğini öğrenebilirsiniz. Röportajda benim en çok ilgimi çeken kısmı aşağıya bırakıyorum.

Doğrusu gençlerden en beğendiklerim Yahya Kemal’dir. Eserleri meydanda daha gençlerden Melih Cevdet, Oktay Rifat, Sait Faik, Orhan Kemal’i de sayabiliriz. Bir de Memduh Şevket Esendal. Yalnız ona biraz içerliyorum. Hikâyelerini kendi adıyla neşretmeyi galiba küçüklük sayıyor. Bu da yüksek siyasi mevkiler elde etmiş olmasından geliyor. Ama bundan 100 sene sonra, Memduh Şevket Esendal adında bir adamın yaşadığını bileceklerse ancak hikâyeleriyle bilecekler. Hiç kimsenin bu isimde meşhur bir politikacının yaşadığından haberi olmayacak.

Orhan Veli’nin şiirlerini ve mektuplarını okuyan biri olarak yazarın diline hakim olduğumu düşünüyorum. Öykülerini de şiir diline yakın buldum. Sıradan insanların günlük hallerini okuyoruz kitapta. 58 sayfalık kitap su gibi akıyor ve maalesef çok çabuk bitiyor. Kitap bittikten sonra kitabın önsözünde yazan şu cümleye katılmadan edemiyorsunuz: “Bu hikâyelerin okurlarının tıpkı şiirlerini okuduktan sonra hepimizin söylediği gibi, ‘Keşke genç yaşta kaybetmeseydik de o güzel şiirler gibi bu güzel hikâyelerden de daha çok yazsaydı.’ diyeceğinizi düşünüyoruz.”

ALTINI ÇİZDİKLERİM: 1. İşsizlik kötü şey vesselam. İşsizliğin kötü olduğunu da yalnız aç kaldığım zamanlar düşünüyorum. Can sıkıntısından bunaldığım sıralarda da düşünsem ya.

2. Kimileri der ki intihar bir irade işidir. Ben buna inanmıyorum. İntihar bir iradesizliktir. Dünyadaki güçlükleri yenebilen, o iradeyi gösterebilen kimse kolay kolay ölüme razı olmaz. Ölüme razı olan hiçbir şeyle cedelleşemeyen, bu savaşta bütün ümitlerini kaybeden kişidir.

3. Aşk saçma bir şey. Hep öyle olmuştur zaten; daima da öyle olacaktır. Gerçi, tek var olan şey; ama saçma. Kuşlardan gayrı hiçbir mahlûka göre değil; kuşlara göre. Çünkü kuşlar, yaşamak için, insanlar gibi birtakım aşağılık işlerle uğraşmaya mahkum edilmemiştir. Elbise giyen, dünyada oturan, çalışması, para kazanması gereken, havayla, suyla yaşayamayan mahlûklar için aşk, fazla güzel bir şey. Konuşan hayvanlar için bu biraz fazla.