Sabahattin Ali – Canım Aliye, Ruhum Filiz Kitap Yorumu (#kom2018)

+

Mektup türüne ilgim, Sabahattin Ali’ye sevgim olmasa bile Canım Aliye, Ruhum Filiz beni kapağıyla etkiler ve dikkatimi çekerdi. Hayatımda gördüğüm en güzel aile fotoğraflarından biri kitabın kapağını süslüyor. Sabahattin Ali’nin “Ben dünyada bu kadar güzel gülen, güldüğü zaman bu kadar güzel olan insan görmedim.” dediği eşi ve kızının gülümsemesi insanın içini açıyor. Türk edebiyatında erken ölümüne en çok üzüldüğüm yazarlardan biri olan Sabahattin Ali için bu fotoğraf ve kitaptaki mektuplardan sonra bir kez daha üzüldüm.

Kitapta Sabahattin Ali’nin önce nişanlısı sonra eşi olan Aliye Hanım’a 1935-1948 yılları arasında yazdığı mektuplar yer alıyor. Kitabın sol tarafında mektupların orijinalleri, sağ tarafında Türkçe karşılıkları yazılmış. Yazar eşine Osmanlıca, kızına Türkçe alfabelerle yazmış.

İlgilenenler için paylaşmak istiyorum. Sabahattin Ali hapishanede yattığı dönemde yazdığı mektuplardan birinde eşinden okumak için aşağıdaki dört kitabı istiyor:

*John Steinbeck – Gazap Üzümleri

*Bros – Firavun

*İlya Ehrenburg – Paris Düşerken

*Norah Lofts – Merhamet Cehennemi

Ben kitabı çok zevk alarak okudum. İstiyorum ki bu kitabı herkes okusun. Eminim hepiniz seveceksiniz. Şiddetle tavsiye ediyorum.

Mektup türünde okuduğum farklı kitapların yorumlarına, isimlerine tıklayarak ulaşabilirsiniz:

Orhan Veli Kanık – Yalnız Seni Arıyorum

Ahmed Arif – Leylim Leylim

Afet İnan – Atatürk’ten Mektuplar

Demir Özlü/Ferit Edgü – Özyurdunda Yabancı Olmak

Victor Hugo – Nişanlıya Mektuplar

Susanna Tamaro – Yüreğinin Götürdüğü Yere Git (Mektup tarzında yazılmış roman)

ALTINI ÇİZDİKLERİM: 1. İnsanların hemen ekserisi yalnız kendilerini düşünürler. Dünyadaki bütün felaketlerin, uygunsuzlukların bayağılıkların sebebi işte bu her şeyden evvel kendini düşünme illetidir. İlk bakışta insana bir kurnazlık ve akıllılık gibi görünen bu hâl hakikatte aptallıktır. Çünkü dünyada bir insanın başka bir insanın yardım ve alakasına muhtaç olmadan yaşaması mümkün olamayacağına, hatta en kötü hayvanlarda bile birbirlerine yardım hissi mevcut bulunduğuna göre, sadece kendini düşünmek ve başkalarının da böyle yapmasını istemek kendi kendisinin kuyusunu kazmaktır. İnsan başkalarına yardım ettiği, başkalarını sevdiği kadar yükselir.

2. Başka bir insanı bahtiyar edebilmek, kendini bahtiyar edebilmekten daha güç fakat daha insancadır.

3. Etrafın seni sıktığı zaman kitap oku. Ben şimdiye kadar her şeyden çok kitaplarımı severdim. Bundan sonra her şeyden çok seni seveceğim ve kitapları beraber seveceğiz.

4. Doğrusu dünyada rahat yaşamak için aptal olmak lazım. Fakat aptal olmaktansa biraz daha rahatsız yaşamak daha iyidir bence.

5. “Gözlerimi kapadığım zaman senin hayalini görüyorum.” diyorsun. Ah Aliye, ben gözlerim açıkken bile hep seni görüyorum.

6. Ben hayatımda o kadar ağır laflar dinlemeye mecbur oldum, bunlara o kadar sessizce tahammül ettim ki sevdiğim, uğruna hayatımı bile verebileceğim bir insanın bana en ufak bir sitemi beni bugün fevkalade yaralıyor.

7. Senin Filiz’le olan resimlerin müthiş sükse yaptı. Bunu yazmak doğru değil ya. Artık fiyakadan yanına varılmaz. Hatta birisi seni gösterip “Kızınız bu mu?” diye sordu. Ben de “Hayır, ablamdır.” dedim.

8. İhtiyarlığımda çekilmez bir adam olacağım hakkındaki iltifatına teşekkür ederim. Ama bu tahminin doğru çıkmayacak sanırım çünkü ihtiyarlayacağımı kim söyledi? Hep genç kalacağım.