Prof. Dr. Yavuz Yörükoğlu-30 Günde 10 Yıl

Prof. Dr. Yavuz Yörükoğlu, 30 Günde 10 Yıl, Hayy Kitap, “176 Sayfa, 25. Baskı, 2021.

Asla sağlıklı beslenemeyen ama bu konuda çıkan bütün kitapları okumaya ant içmiş biri olarak tabii ki 30 Günde 10 Yıl’ı da aldım ve okudum 😃

Kitabın ismi tabii ki dikkat çekmek için koyulmuş yoksa bu kadar net sayılarla kimse konuşamaz. Kısaca "Kitapta anlatılan püf noktalara dikkat ederseniz bir ayda bile sağlığınızda gözle görülür değişimler yaşarsınız." diyor. Bu kitap sadece zayıflama, kilo verme kitabı değil. Onu da yapabilirsiniz ama genel olarak sağlığınıza iyi gelecek öneriler verilmiş.

Kitap, bu türün gediklilerinden biri olan Hayy Kitap’tan çıkmış. Yayınevinin beslenme ve sağlık konulu kitapları sanki aynı elden yazılmış gibi. Aralarında çok az farklılıklar var, hepsinin ana fikri, öğütledikleri ya da yasakladıkları aynı şeyler. Ben de bu tarzı benimsiyorum. Okuduklarım kafama yatıyor. Benim hayat tarzıma daha uygun geliyor anlatılanlar. Kafa olarak tamamen katılıyorum, işte bir de bunları hayatıma uygulayabilirsem her şey mükemmel olacak. Bakalım, belki o sene bu senedir.

Youtube’ta Yavuz Yörükoğlu’nun kitabın özünü anlattığı bir soru-cevap videosu var. Ben bu yazıyı paylaştığımda 5,5 milyon kez izlenmişti. Eğer kitabı okumaya üşeniyorsanız ya da size uyup uymayacağını merak ediyorsanız o videoyu izleyebilirsiniz. Kitapta anlatılanların ana fikrini az çok anlamış olursunuz.

Siz bu kitabı okudunuz mu? Beğendiniz mi? Okumak ister misiniz? Sağlık konusunda sevdiğiniz kitaplar hangileri? Yorumlarınızı bekliyorum. Yeni yazılarda görüşmek üzere.

ALTINI ÇİZDİKLERİM: 1. Bugün sağlığına zaman ayırmayanlar, ileride o zamanı hastalıklarına ayıracaklardır.

2. Sağlıklı olmak veya olmamak %75 oranında beslenme ve yaşam tarzımız, sadece %25 oranında genetiğimiz ile ilgilidir.

3. Beslenme alanında sağlığımızı belirleyen üç faktör var:

*Beslenme

*Aktivite düzeyi

*Kötü alışkanlıkların olup olmaması (Alkol, sigara, uyuşturucu vb.)

4. İnsanda ortalama 12 trilyon hücre var ve bu hücrelerin tamama yakını her 100 günde bir yenileniyor. Yani her 3-4 ayda bir insan baştan yaratılıyor.

5. Kronolojik yaşımız, doğduğumuz günden bu yana geçen zamandır ama biyolojik yaşımız, kronolojik yaşımızdan bağımsız olarak bedenimizin yaşını gösterir. Biyolojik yaşımız, kronolojik yaşımızdan genç olabileceği gibi daha yaşlı da olabilir. 50’sinde 70 göstermek mümkün olduğu gibi 60’ında 40 göstermek de mümkün. Bu farklılık, genetiğimiz veya tipimizle pek ilgili değil, yaşam tarzımız ve sağlık durumumuzla ilişkilidir.

6. Cambridge Üniversitesi’nden yapılan çalışmalar 4 önemli sağlık kriterine uyulmasının (1. Sigara içmemek 2. Normal kiloda olmak ya da normal kiloya ulaşmak 3. Sağlıklı beslenmek 4. Günde en az 30 dakika spor yapmak) biyolojik saatimizi “14 yıl geriye” çevirmeye eşdeğer olduğunu göstermektedir.

7. Günümüzde “Beslenme” denince çoğunlukla fazla kilo ve zayıflama rejimleri akla geliyor. Halbuki beslenme hem sağlığın hem sağlıksızlığın yegane sebebidir. Mesele doğru beslenme dengesini bulmaktır.

8. Evet, şişmanlık estetik olarak pek hoş bir manzara değil ama obezite, estetiğin çok ötesinde sorunlara yol açabilen gerçekten “tehlikeli” bir durum.

9. Son yüzyılda artan ortalama yaşam süresi 100 senedir ilk defa geriye dönmeye başladı. Bugün hayatta olan 30-40 yaşlarındaki insanların, anne/babaları kadar uzun yaşamayacağı anlaşılıyor.

10. 1980 yılından günümüze obezite oranı 10 kat, şeker hastalığı ve kalp-damar hastalıkları oranı 3 kat artmıştır.

11. Kalori hesapları ilk bakışta çok mantıklıdır ancak yanlıştır zira her kalori aynı değildir! Mesela baklavadan aldığımız 500 kalori ile bonfileden aldığımız 500 kalorinin ya da sebzelerden aldığımız 500 kalorinin sindirimi, metabolizması ve net etkileri çok farklıdır.

12. Bilimsel çalışmalar şekerin alkol, nikotin ve kokain gibi bağımlılık yapıcı özelliği olduğunu göstermiştir. Diğer bağımlılık yapan maddeler gibi aynı hazzı elde etmek için kişinin giderek daha fazla tüketmesi gerekmektedir.

13. İşin sırrı, dengeli ve doğal olmakta, eğer gıda gruplarını dengeli bir şekilde dağıtamazsanız günde 4000 kalori alıp sürekli açlık hissetmek mümkün olduğu gibi 1500-2000 kalori alıp fevkalade tatminli ve mutlu olmak da mümkün.

14. Sadece diyet ile sağlıklı olmak asla mümkün değildir. Hareket şart!

15. Erişkin yaşlarda bir protein kaynağı olarak sütün tüketilmesi pek gerekli ve sağlıklı değil. Ancak yoğurt ve peynirlere gelince iş değişiyor; yoğurt ve peynir bağışıklık sistemi için çok faydalı probiyotik bakterilerle zenginleşiyor.

16. Etler, sağlıklı bir beslenme dengesi için çok önemlidir. Et, tavuk ve balık dengeli bir biçimde beslenmenizde bulunsun. Ama unutmayın: Azı karar, çoğu zarar.

17. Kahvaltının diğer öğünlerden hiçbir farkı veya ilave faydası yok.

18. Metabolizma; yemek yemeyle hızlanmaz. Ara öğünler gereksiz insülin salgılanmasına ve sürekli “tıkınma” alışkanlığa neden olur.

19. Şekerin, beyinde yarattığı etkiyi yapan diğer tek madde “kokain”dir.

20. Gıdanız ilacınız, ilacınız gıdanız olsun.

21. Salataları beslenmemizin demirbaşı yapmak şarttır. Günde en az iki porsiyon salata yemek, hatta bir öğünü sadece salatadan oluşturmak sağlığımızın en önemli sigortasıdır.

22. Yoğurt, ayran veya kefiri günlük olarak kullanmakta büyük fayda var.

23. Günde bir avuç kuruyemiş iyi gelir.

24. Yapılan araştırmalar kuruyemişlerle alınan ilave kalorilerin kilo alınmasına neden olmadığını, aksine, kilo verdirdiğini göstermiştir.

25. “İnsanlar yediklerinin çeyreği ile yaşar, geri kalan üç çeyreği ile hekimler yaşar.” Mısır piramitlerinde yazan bir söz.

26. Genel olarak düşük kalorili beslenmenin bütün canlı türlerinde sağlıklı yaşam süresini artırdığı gözlenmektedir.

27. Yapılan araştırmalarda, sadece günde 4 saatin üzerinde televizyon izlemek, bilgisayarda zaman geçirmek veya masa başı işte çalışmanın, kalp-damar hastalıkları riskinde %125 ve ölüm riskinde %48 artışa neden olduğu gösterilmiştir.

28. Amerikan Kalp Derneği, yapılan her bir saat sporun ömrü iki saat uzattığını söylüyor.

29. Yüzme, sporların kralıdır. Yüzme biliyorsanız bol bol yüzün, bilmiyorsanız öğrenin. Yürümenin faydaları malum, şimdi bu faydaları üç ile çarpın.

30. Yürüme sırasında vücudumuzdaki kasların %35’ini kullanırız, yüzme sırasında ise %100’ünü.