2 Eylül 2020 Çarşamba

3 Şairden 3 Şiir Kitabı Okudum

Sule Uzundere blog

Yıllık okuma hedefimde geride kalınca biraz hızlanmak istedim ve hem ince olan hem de kolay okunan şiir kitapları seçtim. Yapı Kredi Yayınları’nın çok güzel bir serisi var. Türk edebiyatının ünlü şairlerinin en güzel şiirlerini 110-120 sayfalık kitaplarda topluyorlar. Daha önce Özdemir Asaf’ın Dokuza Kadar On kitabını okumuş ve burada yorumlamıştım. Sabahattin Ali ve Orhan Veli’nin bütün şiirlerini okuduğum için ekstradan derleme kitaplarını okumak istemedim. Kardeşimde bu serinin çoğu kitabı var.  Okumadıklarım içinde en merak ettiğim üç şairi seçtim: Cemal Süreya, Edip Cansever ve Nazım Hikmet. Diğerlerini de bir ara okuyacağım.
Türü sevenler bu kitapları zaten okuyacaktır. Sevmeyenler için de iyi bir başlangıç eseri olabilir çünkü hem ünlü şairlerin kitabı, hem derleme olduğu için en sevilen ve beğenilen şiirleri yazıyor hem de kısa.
Şiir kitabı yorumlamak bana zor geliyor. Uzun uzun yazamıyorum. Bu yüzden kitaplar hakkında genel birkaç şey yazacağım.
En çok Nazım Hikmet’in şiirlerini sevdim. Özellikle Mavi Gözlü Dev Minnacık Kadın ve Hanımelleri, Karıma Mektup, 24 Eylül 1945, Ben İçeri Düştüğümden Beri, Kız Çocuğu, Otobiyografi şiirleri çok güzel. Bir de fark ettim ki şairin birçok şiiri şarkıya dönüştürülmüş: Karlı Kayın Ormanı, Ceviz Ağacı, Mavi Liman benim bildiklerim, bilmediklerim de vardır büyük ihtimalle.
En çok Nazım Hikmet’in şiirlerini sevdim dedim ya, cümle ve alıntı olarak ise en çok Cemal Süreya’nın dizeleri hoşuma gitti. Uzun şiirlerinde bütün olarak sevdiğim bir tek “Fotoğraf” şiiri oldu. Onun dışındakilerde şiirin tamamını değil birkaç satırını sevdim. Şairin “Orhan Veli, İlhan Berk, Behçet Necatigil, Turgut Uyar, Karacaoğlan, Ceyhun Atuf Kansu…” gibi şairler için şiir yazması çok hoşuma gitti. Nazım Hikmet’in de Orhan Kemal için yazdığı şiir çok hoştu. İkisinin dostluğunu anlatan Nazım Hikmet’le 3,5 Yıl kitabını mutlaka okumalısınız. Benim yorumum burada. Şairin yazar arkadaşı için yazdığı şiir ise bu: 
"Yalnız unutma bir şeyi / Yorulur da / Ayağın kayarsa eğer / Seni herkesten önce ben taşlarımFakat bugün / Sende beni sattığını gösteren / Bir tek satır bulanın / Alnını karışlarım”

Edip Cansever’in şiirlerinden hiçbir şey anlamadım L Ve benim için inanılmaz bir olay oldu, onun kitabında bir satırın bile altını çizemedim. Tamam, şiirde sanat olur ama bu kadar da kapalı yazılmaz ki. Cemal Süreya, Edip Cansever için “Her şeyin fazlası zararlıdır ya / Fazla şiirden öldü Edip Cansever” demiş ya haklı. Benim edebiyat bilgim şairin şiirlerini anlamama yetmedi J
Siz bu şairler hakkında ne düşünüyorsunuz? En çok hangisini seviyorsunuz? Bu kitapları okudunuz mu? Okumak ister misiniz? Yorumlarınızı bekliyorum. Yeni yazılarda görüşmek üzere.
Cemal Süreya-Üstü Kalsın
ALTINI ÇİZDİKLERİM: 1. Şimdi sen kalkıp gidiyorsun. Git.
Gözlerin durur mu onlar da gidiyorlar. Gitsinler.
Oysa ben senin gözlerinsiz edemem bilirsin.
2. Seni bir kere öpsem ikinin hatırı kalıyordu
İki kere öpeyim desem üçün boynu bükük
Yüzünün bitip vücudunun başladığı yerde
Memelerin vardı, memelerin kahramandı sonra
Sonrası iyilik güzellik
3. Güzelsin sevgilim
Ama çok yakından
4. Yemek yemek üstüne ne düşünürsünüz bilmem
Ama kahvaltının mutlulukla bir ilgisi olmalı
5. Bütün mimarlar yüksek, mühendisler de
Bir sen kaldın alçak mimar ey Sinan Usta
6. İki şey: aşk ve şiir
Mutsuzlukla beslenir biri
Biri ona dönüşür
7. Biliyorsun ben hangi şehirdeysem
Yalnızlığın başkenti orası
8. Yalnız aşkı vardır aşkı olanın
Ve kaybetmek daha güç bulamamaktan
Sen yüzüne sürgün olduğum kadın
Kardeşim olan gözlerini unutmadım
Çocuğum olan alnını, sevgilim olan ağzını
Dostum olan ellerini unutmadım
Karım olan karnını ve önlerini
Orospum olan yanlarını ve arkalarını
İşte bütün bunlarını bunlarını bunlarını
Nasıl unuturum, hiç unutmadım
9. Yüzyıl sonra bugün yaşayan hiçbir anne, hiçbir sevgili, hiçbir bebek, hiçbir bıldırcın, hiçbir balina, hiçbir örümcek, hiçbir aslan, hiçbir ceylan, hiçbir yılan var olmayacak. Ayrı bir kardeşlik kanıtı değil mi bu? Hayat kanıtı. Birbirimizin her yönden çağdaşıyız.
10. İnan Selimiye’nin minareleri gibisin
Her seferinde başka yoldan çıkılır nirvanaya
11. Böyle yetişmişim ben, içim götürmez kenarından azıcık kesilmiş ekmeği
Hiç anımsamıyorum tam dolu olmayan bir bardaktan su içtiğimi
Nazım Hikmet-Henüz Vakit Varken Gülüm
ALTINI ÇİZDİKLERİM: 1. Ben yanmasam
Sen yanmasan
Biz yanmasak
Nasıl çıkar
Karanlıklar aydınlığa?
2. Bugün Pazar
Bugün beni ilk defa güneşe çıkardılar
Ve ben ömrümde ilk defa gökyüzünün bu kadar benden uzak
Bu kadar mavi
Bu kadar geniş olduğuna şaşarak
Kımıldamadan durdum.
Sonra saygıyla toprağa oturdum
Dayadım sırtımı duvara
Bu anda ne düşmek dalgalara
Bu anda ne kavga, ne hürriyet, ne karım
Toprak, güneş ve ben
Bahtiyarım
3. Sende ben imkânsızlığı seviyorum fakat asla ümitsizliği değil.


15 yorum:

  1. yahu ben şiir kitabı okuyamıyorum :( unutuyorum akıcılık olması gerekiyor sanki benim için kitabın. Altını çizdiklerine bayıldım :)

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. İçimdeki yaz,
      ben de çok sevmezdim ama kıssa olmaları ve kolay okunmaları sebebiyle okuma hedefimi yakalamak için bu sene birkaç tane okudum :-)

      Sil
  2. Şiir okumak güzel, Attila İlhan da öneririm. ''3. Şahsın Şiiri'' özellikle.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Mrs Soda,
      Attila İlhan'ı da severim. O şiiri biliyorum. "Ne vakit karşımda görsem
      öldüreceğimden korkardım" kısmını çok severim.

      Sil
  3. şiirleri art arda okuyamam ben. genelde nette denk gelirsem okuyorum. şiir kitabı çok az aldım. dediğin gibi anlamadıklarım oluyor şiirler çok kapalı bazen. o zaman da üzülüyorum sorun bende diye. güzel şairler seçip okumuşsun. alıntılar da harika :)

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Farklı Diyarlar,
      teşekkürler. Evet, şiirleri arka arkaya okumamak lazım. O zaman etkisi azalıyor. Ben okuma planımda hızlanmak için kısa sürede bitirmek istediğimden bu şekilde okudum. Bence günde 5-10 sayfa okuyarak bitirmek daha verimli olabilir.

      Sil
  4. Şule'cim yazını keyifle okudum, Edip Cansever hiç okumadım ama sayende çok merak ettim:)) alıntılar şahane gerçekten, eline sağlık:)

    YanıtlaSil
  5. Sene başında, her ay bir şiir kitabı okuma kararı almıştım güya. :) İki üç kitaptan sonra unuttum gitti. Ben de bu kısa derlemelerden almıştım. Şiir okumaya başlamak için idealler.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. okurix,
      kesinlikle. Kardeşimde bütün kitaplar var. Sanırım bu sene hepsini okuyacağım.

      Sil
  6. Nazım Hikmet'in şiirlerini bir şiir dinletisinde dinlemiş ve derinden etkilenmiştim. Cemal Süreya'nın Bütün Şiirleri kitabı bende var ama dediğin gibi ben de onun şiirlerini bütün olarak değil de alıntı bazında daha çok beğendiğimi fark ettim. Altını çizdiğim birçok satır olsa da hangi şiirini en çok sevdin deseler suspus olurum. Edip Cansever'i ise hiç okumadım...

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Nora,
      şairler hakkında fikirlerimiz benzermiş :-)

      Sil
  7. İlkay,
    şiir, tiyatro ya da kısa öykü kitapları okuma hedefini tuturmada çok önemli :-)

    YanıtlaSil
  8. Merhabalar :)) Altını çizdiğiniz yerler çok iyiymiş, yazınızı okuduktan sonra aklımda olup da sürekli ertelediğim Necip Fazıl'ın Çile kitabına biraz baktım, okudum. Ama ne zaman bitiririm hiç bilmiyorum :))

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Metin Kibar,
      Çile benim okuduğum kadar ince değil. Zaten şiir kitaplarını öyle hızlıca okuyup bitirmemek lazım. Her gün azar azar okuyunca daha keyifli olacaktır. Ben okuma listemde çok geride kaldığım için bir uyanıklık yaptım o kadar :-)

      Sil

Yorumlarınız için çok teşekkür ederim :-)