Buket Uzuner-Kumral Ada Mavi Tuna (Blogları Canlandırma Projesi)

Buket Uzuner, Everest Yayınları, 500 Sayfa, 59.Basım, 2016.

Bu kitap uzun zamandır okuma listemdeydi. Adını çok duymuştum ve yorumları da çok iyiydi. 500 sayfalık kitabı 2021’de Her Ay Mutlaka Bir Tuğla etkinliği kapsamında okudum. Üstelik Blogları Canlandırma Projesi’nin nisan ayı temasına da uyuyor. 

Kitap iki bölümden oluşuyor. Hatta iki ayrı roman bile olabilirmiş. Bir yanda eski İstanbul’da iki, daha sonra üç, en son da dört çocuğun büyüme sürecine tanık oluyoruz. Diğer yanda ise bir edebiyat öğretmeninin ülkede iç savaş çıktığı için askere alınmasını okuyoruz. Tabii bu iki bölüm birbiriyle bağlantılı.

Ben çocukları okumayı daha çok sevdim. Son zamanlarda fark ettim ki karakteri, hatta anlatıcısı çocuk olan kitapları çok seviyorum. O kitapları okumak daha keyifli geliyor. Hem onların büyüme sürecine tanık olmak, hem eski mahalle kültürünü yaşamak hem de geçmiş günlerin nostaljisini hissetmek iyi geldi.

Kitap çok akıcıydı. Sayfa sayısı gözünüzü korkutmasın, sayfalar hızla ilerliyor. Eğer vakit ayırabilirseniz birkaç günde bitirirsiniz.

İnternette kitabın yorumlarına bakınca Ada’nın ailesinin Sadri Alışık, Çolpan İlhan ve Attila İlhan’dan ilham alınarak yazılmış olabileceğini okudum. Karakterler gerçekten benziyor.

Kitabın sonunda her karakterin kendi bakış açılarından yazdıklarını okumak hoşuma gitti. Bir olayı o olayı yaşayan herkesin bakış açısına göre okumak ve herkesin kendine göre yorum yapması her zaman ilgimi çekmiştir.

Kitaptaki önemli karakterlerden birinin ölüm şekli o kadar saçmaydı ki, en son böyle mantıksız bir ölüm sahnesini Düşlerin Terzisi filminde görmüştüm. Tabii dünyada inanılmayacak şekilde ölen insanlar da var ama ne bileyim, klasik bir ölüm şeklini tercih ederdim. Kitaptaki ölümü okuyunca bir an gülesim geldi 🙈

Kumral Ada Mavi Tuna benim yazardan okuduğum ilk kitap ama kalemini çok beğendiğim için son kitabı olmayacak. Neyse ki elimde okunmamış birkaç kitabı var. Hepsini okumayı sabırsızlıkla bekleyeceğim.

Not: Şarkıcı Mabel Matiz’in ismini bu kitaptan aldığını biliyor muydunuz?

Siz Kumral Ada Mavi Tuna’yı okudunuz mu? Beğendiniz mi? Okumak ister misiniz? Yorumlarınızı bekliyorum. Yeni yazılarda görüşmek üzere.

ALTINI ÇİZDİKLERİM: 1. “İnsanlar özgür olarak doğar ama her yerde zincire vurulmuş olarak yaşarlar.” Jean Jacques Rousseau

2. “Onlar (kadınlar) biz erkekler gibi standart tepki vermezler.” diye açıklama ihtiyacı duydu Üsteğmen Birol.

“Her birinin arı tepkisi vardır, tek tip davranan biz erkekler bununla başa çıkamayınca onları anlaşılmaz ve tahmin edilemez olmakla suçlarız hemen.”

3. Yine de insana en az sıkıcı gelen kurallar, kendi koyduğu kurallardır.

4. Yaşamınız, yaşadığınız yerlerin ve yaşadıklarınızın bir resmidir.

5. “Büyükler hiçbir şeyi kendiliklerinden anlamıyorlar. Onlara hep bir şeyleri açıklamak zorunda olmak, çocuklar için ne sıkıcı bir durum.” Küçük Prens

6. En büyük darbeyi en yakın olan vurur.

7. Şimdi artık biliyorum ki bütün yaşantımız içinde ancak birkaç kişiye böyle bir hak tanırız. Onu şımartır, yüz verir, alttan alır ve hatta ona teslim bile oluruz. O da bunu, ta en başından bilmektedir. Eğer çok şanslı değilseniz, karşınızdaki şımarır, ipin ucunu kaçırır. Bin pişman olur, incinir, düş kırıklıklarıyla yaralanır ve acı çekersiniz sonunda. Bazen çok ender de olsa şanslısınızdır ve bir mucize yaşarsınız.

8. Çocukların anne ve babalarını anlamaya otuz yaşlarında ancak başlayabildiğini yeni yeni öğreniyordum.

9. Öfke en kolay bulaşan duygudur.

10. Hayatta ne zaman mutlu olsam bunun en iyi günlerim olduğunu hatırlatacak bir mutsuzluk habercisi daima karşıma çıkmıştır. Ya bizim kültürümüz bunlardan çok fazla yetiştiriyor ve ihraç edilemez olduklarından başımıza kalıyorlar ya da dünkü mutsuzluklarını şimdiki zamanda yenmeye uğraşmayanlar, başkalarının mutluluklarını da sınırlayarak teselli buluyorlar.

11. Sevdiklerimizi yitireceğimizi hissettiğimizde yüzümüze gözümüze bulaşan korku, daha önce sessiz kalmamızın ya da beceriksiz davranmış olmamızın intikamını daima alır bizden.

12. Ölümü en insafsız kılan şey, insanı o çok sevdiklerinden kopartmasıdır.

13. Unutmak, yanlışları tekrarlatması bakımından sakıncalıdır. Aptallar unuturlar. Unutmak cahilliğe yol açar. Kinciler, unutmaz ve bilgilerini kendilerini de yok edecek yönde harcarlar. Akıllılar unutmayan, ama bilgilerini kendileri ve idealleri için olumlu enerjiye çevirebilenlerdir.

14. Bir yıl çocuklar için ne kadar uzun, yetişkinler için ne kadar kısa bir süredir.

15. Hangi yetişkinlerin keyifli bir çocukluk geçirmiş oldukları, dikkatli bir bakışta anlaşılmaz mı zaten?

16. Birisini sevmekle gelen o inanılmaz hoşgörünün gücü azaldığında, ayrıntılar bile batar insana.

17. Çocuktum ve çocuklar sahip oldukları şeylerin nasıl kazanıldığını hiç bilmezler. Çocukluk böyle yaşandığı zaman güzeldir.

18. Ne iyi ki güzellik ve iyilik tek bir ırkta, cinsiyette, hele hele tek bir din ve mezhepte toplanmıyor.

19. Aşk kimseye lüks olmamalı.

20. Belki de benim asıl sıkıntım, kendimi olduğum gibi kabul edemeyişimden kaynaklanıyordu. İnsanın kendisini hiç beğenmediği yanlarıyla birlikte benimsemesi, ortalama olarak insan ömrünün kaçıncı yılına denk düşüyor acaba?

21. Genç ve sağlıklı bir insanın ölümü kurtuluş sanmasından daha kötü hiçbir şey ama hiçbir şey yoktur dünyada. Çünkü ölümü kurtuluş olarak gösteren koşullardan daha zalim, daha berbat bir düzen olamaz.

22.  “Ancak ölüm cezasından kurtulmuş birisi zamanı bir armağan gibi düşünebilir.” John Berger

23. Dövüşte usta olanlar öfkelenmez, kazanmakta usta olanlarsa korkmazlar. Dolayısıyla akıllılar dövüşmeden önce kazanır, cahiller kazanmak için dövüşürler.

24. Bütününü bir yıllık bir zamana kondes ettiğimiz evren tarihi içinde mağara insanından günümüze kadar tespit edilmiş uygarlık tarihi sadece ve sadece 31 Aralık’ın kırk saniyesine sığacaktı.

25. “Düşümüzde düş gördüğümüzü görmeyen başlayınca uyanma zamanı yakındır.” Friedrich Lepold

26. Hayat bir romana hiç benzemez ve bazılarımız olacakları çok önceden sezebilsek de tarihin akışını değiştiremeyiz. Buna ancak romanlarda ve filmlerde yeter gücümüz ve bu yüzden çılgınlar gibi tutkunuzdur sinema ve edebiyata.

27. Bence aynaya bakınca kendini beğenen kadın güzeldir.

28. Ben birini mutlu ederek mutlu olabilen egosu gelişmemiş salaklardanım.