Fakir Baykurt-Yılanların Öcü (#kom2021)

Fakir Baykurt, Yılanların Öcü, Literatür Yayınları, 275 Sayfa, 30. Basım, 2020.

Fakir Baykurt’tan sadece bir kitap okumuştum. 2018 yılında Kitap Ağacı Adana grubumla Eşekli Kütüphaneci’yi okumuştuk. Buradan yorumuma ulaşabilirsiniz. Yazarın üslubunu çok sevdiğim için başka kitaplarını da okumaya karar vermiştim. İnstagram’da Sevgili Pinuccias’ın yaptığı Fakir Baykurt paylaşımlarını gördükçe yazarı okumayı daha fazla ertelememeye karar verdim ve geçen sene yazarın birçok kitabını satın aldım. (Buradan okuyabilirsiniz) Aldıklarım arasında ilk olarak Yılanların Öcü serisini okumaya karar verdim.

Evet, pek bilinmese de Yılanların Öcü bir serinin ilk kitabı. Üç kitaptan oluşan serinin okunma sırası şu şekilde:

1. Yılanların Öcü

2. Irazca’nın Dirliği

3. Kara Ahmet Destanı

Yılanların Öcü, Cumhuriyet gazetesinin 1958 yılında yaptığı Yunus Nadi Roman Ödülü’nü kazanmış bir eser. Üstelik bu eseri seçen jüride kimler mi var? Halide Edib Adıvar, Yakup Kadri Karaosmanoğlu, Orhan Kemal, Haldun Taner, Behçet Necatigil gibi Türk edebiyatının en önemli yazar ve şairleri.

Kitap köylülerin ağzıyla yazılmış. Normalde Türkçenin kurallarına uygun olmayan, konuşma diliyle yazılmış kitapları okumak beni zorlar ama bu kitapta hiç zorlanmadım çünkü yazarın kalemi çok başarılıydı. Özellikle aralara serpiştirdiği yöresel atasözlerine bayıldım.

Bu eşsiz eserin film ve dizi uyarlamaları da yapılmış. Eğer ilginizi çekerse bakabilirsiniz.

Yazarın otobiyografi serisini okumak için sabırsızlanıyorum. 2022 okuma hedeflerimden biri bu olacak. Aslında otobiyografisini okumadan önce yazardan daha çok kitap okumak istiyordum ama sanırım bekleyemeyeceğim.

Türk edebiyatında bir favori yazarım daha olduğu için mutluyum. Ben köylüleri ve köy hayatını en iyi Yaşar Kemal anlatıyor derim her zaman. Görüyorum ki Fakir Baykurt da ondan aşağı kalır değil. Bu müthiş yazarı herkes okumalı.

Ben yazarın kitaplarını, basıldığı yayınevi olan Literatür Yayınları’nın sitesinden almıştım. %50 hatta daha fazla indirimle almıştım kitapları. Yayınevinin baskı kalitesi, kapakları ve özellikle ayraçları da çok iyi. Sadece aynı yazarın yazdığı, aynı yayınevinden çıkan kitapların farklı boyutlarda olması rahatsız etti beni. Neden böyle bir şey yapmışlar anlamıyorum. Hadi kitapları uzun aralıklarla alsam, önce böyleydi sonradan kitabın boyutunu değiştirmişler derim ama hepsini aynı zamanda aldım. Simetri takıntısı olanları aşırı rahatsız edecek bir durum. Umarım yeni baskılarda bu durumu düzeltirler.

Siz bu kitabı okudunuz mu? Beğendiniz mi? Okumak ister misiniz? Fakir Baykurt kitaplarını sever misiniz? En çok hangi kitabını seversiniz? Yorumlarınızı bekliyorum. Yeni yazılarda görüşmek üzere.

ALTINI ÇİZDİKLERİM: 1. Bir adamın parası çok oldu mu aklı fikri de çok olur. Parası olmayan adamın aklı fikri çok olmuş neye yarar?

2. Böyledir zaten. Bizde bir dürzü, yetkili bir yere geçti mi, külü kendi önüne eşmeye başlar.

3. Dul olunca insandan aşağısın.

4. Dünyada bekçilikten zor zanaat var mı acaba? Olsa olsa bir sığır çobanlığı; ama bekçilik zorlukta onu da geçer.

5. Kocası koca olunca karı kısmının yüzü güler. Kocası koca olmazsa baldan baklava yese boşa.

6. Ağali, “Taşı biraz ufak dikseler olmaz mı?” diye sordu.

“Orasına bizim aklımız ermez.” dedi muhtar. “Çünkü Vali Bey, ‘Baktın mı Ankara’dan görünsün.’ diyormuş.”

7. Hiçbir zaman köylü milletinde para olmaz. Varsa sen daha köylüye ver. Köylü, tütün parasına kurşun atar.

8. Şimdi çoklar azaldı, azlar tükendi köylüde. Para olur mu?

9. Ya paran olmalı ya da arkan.

10. Benim başının belası, başından büyük kardaşım.

11. İnsanın belinden borç kalkınca, sırtından bir yıllık kirli giysi çıkmış gibi oluyor. Cümlenin borcu kalksın. Âmin.

12. Ulan kaymakam dediğin böyle konuşur. Dini, imanı olan böyle girer köye. Din iman nerede zaten bu dürzülerde? Okullarda bunlara yol yöntem okutacaklarına felsefe okutuyorlar! Felsefe okuyan adamda din iman kalır mı? Ortaköy’den Tahsildar Kadir’in oğlu okullarda felsefe okuyarak dinsiz oldu! Biz bunları bilmiyor muyuz sanki?

13. Ne demişler? Bu dünyada üç şer vardır, akıl ermez. Birincisi Allah’ın işi. İkincisi hökümetin işi. Üçüncüsü köylünün…

14. Köylü kısmının tek yardımcısı Alah’tır. Kurtuluşu da bu dünyada yoktur. Öte dünyaya varasıya beklemesi lazımdır köylünün.

15. Eşşeğin canı yandı mı kıratı kor geçer.

16. Kafası çalışmayan adama kolay kolay “deli” demezler köy yerinde!

17. Eşeğe gem vurma, kendini at sanır.