27 Mart 2018 Salı

Demir Özlü/Ferit Edgü - Özyurdunda Yabancı Olmak

sule uzundere blog

Blogumu düzenli takip edenler Ferit Edgü’nün en sevdiğim yazarlardan biri olduğunu bilirler. Öyküyle arası pek iyi olmayan beni öykülerle barıştıran isimlerden biridir Ferit Edgü. Onun kalemiyle henüz tanışmayanlar varsa en kısa zamanda tanışmalısınız diyerek kitap yorumuma başlıyorum.

Ferit Edgü ismine ve kalemine aşina olsam da Demir Özlü adını ilk kez duyduğumu söylemeliyim. Biraz araştırınca kendisinin ünlü yazar Tezer Özlü’nün ağabeyi olduğunu(Mektuplarda Tezer Özlü'nün adı sık sık geçiyor.) ve yirmi üç kitap yazmış bir yazar olduğunu öğrendim. Kitap, iki yazarın 1962-2008 yılları arasında birbirlerine gönderdiği 139 mektuptan oluşuyor. 46 yıllık bu süreçte birçok mektup kaybolmuş, kimisi gönderilen adrese ulaşmamış. Bu yüzden kitapta iki mektup arasında bir yıldan fazla sürenin geçtiği bölümler var.

Ferit Edgü’yü çok sevdiğimi söylemiştim. Mektuplarını okurken birçok düşüncemizin ortak olduğunu fark ettim ve bu beni çok sevindirdi. İkimizin de en sevdiği mevsim sonbahar. Yazarın özellikle şu cümlelerinin altına imzamı atabilirim.

“Tüm yalnızlığıma ve hiç de sosyal olmayan bir yaşam sürmeme karşın, büyük kentlerin insanıyım ben. Çok sevdiğim güneş ve denizin, botaniğin on beş-yirmi gün sonra yetmediğini, hatta sıktığını görüyorum.”

Ancak yazarla aynı fikirde olmadığımız konular da mevcuttu. Ben yazarların günlüklerini, notlarını, anılarını, mektuplarını yani onlara dair her şeyi okumayı severim. Ancak Ferit Edgü benim gibi düşünmemiş ve günlüğünü yaktığını arkadaşına şu cümlelerle ifade etmiş:

“Bunların yalnız beni değil, yarının edebiyat tarihçilerini de ilgilendireceğini pek sanmıyorum. Böyle düşündüğüm için de o tarihsiz, talihsiz günlüğün büyük bir bölümünü okuyup okuyup ocaktaki ateşe attım. Hiç değilse böylece bir işe yaradı, bir an için olsun, odayı ısıttı.”

İki yazarın neredeyse yarım yüzyıla yayılan arkadaşlığını, arka fonda ülkenin içinde bulunduğu durumun ve edebiyatçı olmanın detaylarını fark edebileceğiniz kitabı başka Ferit Edgü-Demir Özlü hayranlarına ve mektup türünü sevenlere olmak üzere herkese öneriyorum.

Kitap iki yazarın mektuplarından oluşunca haliyle altını çizdiğim çok cümle oldu. hangi sözü kim yazmış ayırt edebilin diye sözün başına yazan kişinin baş harflerini iliştirdim.

ALTINI ÇİZDİKLERİM: 1. (F.E.)Yaşadığımıza göre bunun hakkını vermek gerek. Yani yazmak. Başka ne gelir elimizden.
2.(F.E)Cemal Süreya zaman zaman ne güzel yazıyor. Erişilmez güzellikte. O türde, o denli inceliğe ne Fransa’da ne de tabii İsveç’te rastladım.
3.(F.E)Tabiplere bakarsan tütünü ve içkiyi hemen bırakmam gerekiyor ve sıkı bir perhiz ve yaşama biçimimi değiştirmem. Ama bunları tümüyle gerçekleştiremeyeceğimi biliyorum. Çünkü yaşamdan pek az tad alıyorum. Bu pek az tadın, pek çoğunu uzun yaşama uğruna harcamak bana saçma geliyor.
4. (F.E)Biliyorsun ben geceleri yazarım ve eğer yazmazsam geceler nasıl geçer?
5. (F.E)Bizler, unutmayalım, “İyi haberlerim var.” diye kartpostal basan bir ülkenin değil, “Beterin beteri vardır.” diyen bir ülkenin insanlarıyız.
6. (F.E)Yaşamaya çalışalım. Birbirimizin acısını yaşamamak için.
7. (F.E)İnsan dilediği gibi yaşayamadığı gibi dilediği gibi de ölemiyor.
8. (F.E)Sevgili Aziz Sait’in(Faik) dediği gibi “Yazmasaydım deli olacaktım.”
9.(D.Ö)Hiçbir iyi yazarın yazdıklarını beğendiğine rastlamadım. Belki bazen, bir ruh halinde, bir süreç içinde beğenir gibi olabilir. Ardından gene eleştiriler, gene beğenmeme. Kötü yazarlarsa yazdıklarını pek beğeniyorlar. Öve öve bitiremiyorlar.
10. (F.E)Ben de politikacılar gibi, “Gençler… Umudumuz onlar.” diyecektim ama gençler de bu ülkede çok çabuk yaşlanıyorlar.
11. (D.Ö)Oblomov romanını okuyorum. İyi ki bazı ünlü romanları gençken okumamışım. Bu zamana okunacak hiçbir şey kalmayacaktı.
12. (D.Ö) Adam olan anlar. Adam olmayanlar da zaten hiçbir şeyden hiçbir şey anlamazlar.


24 yorum:

  1. Büyük cesaret bence mektupların yayımlanması. Listeme aldım. Teşekkürler.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Beyda'nın Kitaplığı,
      iki yazar da hayattayken bunu yapmaları daha büyük cesaret ama illa ki bir sansürden geçmiştir. Bütün mektuplarının olduğu gibi yayımlandığını düşünmüyorum.

      Sil
  2. Ferit Edgü'yü daha önce okumadımm . Sence hangi kitaptan başlamalıyım ?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. İzel tolu,
      En çok okunan ve sevilen eseri Hakkari'de Bir Mevsim romanıdır. Hatta filmi de çekilmiş. Öykülerini okumak istersen İşte Deniz Maria ile başlayabilirsin. Üç öykü kitabını blogumda yazmıştım:

      https://suleuzundere.blogspot.com.tr/2017/03/ferit-edguden-3-oyku-kitabi.html

      Sil
  3. bende de Tezer Özlü-Ferit Edgü mektuplaşmalarının kitabı vardı. "Her Şeyin Sonundayım."Demir Özlüyü ben de ilk defa duydum, üzdü.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Bi Poşet Kitap,
      o kitabı yeni gördüm Poşet. Hemen okuma listeme aldım. Ferit Edgü, Tezer Özlü'yle de iyi arkadaşmış.

      Sil
  4. Hiç okumadım bu yazarı, not alayım.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Handan,
      Demir Özlü'yü ben de okumadım ama Ferit Edgü'yü çok severim.

      Sil
  5. Farklı ve güzel bir kitaba benziyor Şule.

    YanıtlaSil
  6. demir özlü, bizim edebiyatta en sevdiklerimden yaaa. varoluşçulukla başlayanlardaaan. okumalısıın. ilk öncee, şeyi oku baak, bir küçük burjuvanın gençlik yılları. seversen diğer kitaplarını da söyleriim. ferit edgü ile aynı kuşaktan onlar. ivit iyi arkadaşlar. 1950 190 larda beyoğlu civarında hep aynı yerlerde otururlarmış. demir özlü de tezer özlünün ağabeyi. bu kitabı da görmemişim. okurum. demir özlü, uzun yıllar isveçte yaşamış, eşi de isveçli. bir de beyoğlu aşığııı :)

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Deeptone,
      Vayy mükemmelsin Deep. Benim adını yeni duyduğum yazarın hayat hikayesini biliyorsun. Etkilendim :-) Dediğin kitabı hemen not alıyorum. Dediğin gibi seversem bütün kitaplarını okurum ben. Teşekkürler yorumun için :-)

      Sil
  7. Yorumunuz güzel olmuş, emeğinize saglık. alıntılardan da en çok 10u sevdim.
    (İNCİR)

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. İncir,
      Güzel yorumunuz için ben teşekkür ederim. 10.madde çok doğru bir tespit olmuş.

      Sil
  8. çok güzelmiş, Ferit Edgü etkileyici bir yazar gerçekten Şule'cim, alıntılar da çok hoş, keyifli okumalar, sevgiler:)

    YanıtlaSil
  9. Ferit Edgü hiç okumadım ama çok merak ediyorum, keşke daha hızlı okuyabilsem de okumak istediklerime yetişebilsem :D

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Kağıt Salıncak,
      benim de henüz okumadığım ama okumak istediğim o kadar yazar var ki :-(

      Sil
  10. Demir Özlü'nün bir-iki kitabını okumuştum ama şimdi sor bakalım hangilerini okudun diye , bunalım edebiyatı deyince akla gelen isimlerdendir kendisi :D

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. KİTAP EYLEMİ,
      o zaman bunalmak istediğim bir anda Demir Özlü okumaya başlamalıyım :-)

      Sil
  11. Demir Özlü'nün adını ilk kez duydum, Ferit Edgü'nünse daha önce bir kitabı okumuş ve sevmiştim. Bu kitabı da listeme ekleyeceğim :)

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Behiye Nur Erdoğan,
      Demir Özlü'yü ben de ilk kez duydum ama Ferit Edgü en sevdiğim yazarlardan biridir. Bütün kitaplarını okumaya çalışıyorum. Umarım siz de bu kitabı seversiniz.

      Sil
  12. Bu yıl okulda Ferit Edgüden Yazmak Eylemini okumuştuk, ilginçti. Daha öncesinde de sayende Hakkari'de Bir Mevsim'i okumak istiyordum. Şimdi bunun üzerine bu kitap da eklendi, müthiş oldu :D
    Alıntılara ba-yıl-dım. Mektup yazarken bile nasıl böyle incelikli yazabiliyorlar hayranım:(
    Bu arada mimlendin :)))

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Esseve Rin,
      Yazmak Eylemi okumak istediğim kitaplardan. İki arkadaşın mektuplaşmasında böyle güzel cümleler görünce gözlerimden kalp fışkırıyor. Benim arkadaşımla mektuplaşmam dedikodu üzerine olurdu herhalde :-)

      Mimi gördüm canım. Çok teşekkürler. bu hafta yapmaya çalışacağım :-)

      Sil

Yorumlarınız için çok teşekkür ederim :-)

Related Posts Plugin for WordPress, Blogger...