3 Şairden 3 Şiir Kitabı Okudum

Yıllık okuma hedefimde geride kalınca biraz hızlanmak istedim ve hem ince olan hem de kolay okunan şiir kitapları seçtim. Yapı Kredi Yayınları’nın çok güzel bir serisi var. Türk edebiyatının ünlü şairlerinin en güzel şiirlerini 110-120 sayfalık kitaplarda topluyorlar. Daha önce Özdemir Asaf’ın Dokuza Kadar On kitabını okumuş ve burada yorumlamıştım. Sabahattin Ali ve Orhan Veli’nin bütün şiirlerini okuduğum için ekstradan derleme kitaplarını okumak istemedim. Kardeşimde bu serinin çoğu kitabı var.  Okumadıklarım içinde en merak ettiğim üç şairi seçtim: Cemal Süreya, Edip Cansever ve Nazım Hikmet. Diğerlerini de bir ara okuyacağım.

Türü sevenler bu kitapları zaten okuyacaktır. Sevmeyenler için de iyi bir başlangıç eseri olabilir çünkü hem ünlü şairlerin kitabı, hem derleme olduğu için en sevilen ve beğenilen şiirleri yazıyor hem de kısa.

Şiir kitabı yorumlamak bana zor geliyor. Uzun uzun yazamıyorum. Bu yüzden kitaplar hakkında genel birkaç şey yazacağım.

En çok Nazım Hikmet’in şiirlerini sevdim. Özellikle Mavi Gözlü Dev Minnacık Kadın ve Hanımelleri, Karıma Mektup, 24 Eylül 1945, Ben İçeri Düştüğümden Beri, Kız Çocuğu, Otobiyografi şiirleri çok güzel. Bir de fark ettim ki şairin birçok şiiri şarkıya dönüştürülmüş: Karlı Kayın Ormanı, Ceviz Ağacı, Mavi Liman benim bildiklerim, bilmediklerim de vardır büyük ihtimalle.

En çok Nazım Hikmet’in şiirlerini sevdim dedim ya, cümle ve alıntı olarak ise en çok Cemal Süreya’nın dizeleri hoşuma gitti. Uzun şiirlerinde bütün olarak sevdiğim bir tek “Fotoğraf” şiiri oldu. Onun dışındakilerde şiirin tamamını değil birkaç satırını sevdim. Şairin “Orhan Veli, İlhan Berk, Behçet Necatigil, Turgut Uyar, Karacaoğlan, Ceyhun Atuf Kansu…” gibi şairler için şiir yazması çok hoşuma gitti. Nazım Hikmet’in de Orhan Kemal için yazdığı şiir çok hoştu. İkisinin dostluğunu anlatan Nazım Hikmet’le 3,5 Yıl kitabını mutlaka okumalısınız. Benim yorumum burada. Şairin yazar arkadaşı için yazdığı şiir ise bu: 

"Yalnız unutma bir şeyi / Yorulur da / Ayağın kayarsa eğer / Seni herkesten önce ben taşlarımFakat bugün / Sende beni sattığını gösteren / Bir tek satır bulanın / Alnını karışlarım”

Edip Cansever’in şiirlerinden hiçbir şey anlamadım L Ve benim için inanılmaz bir olay oldu, onun kitabında bir satırın bile altını çizemedim. Tamam, şiirde sanat olur ama bu kadar da kapalı yazılmaz ki. Cemal Süreya, Edip Cansever için “Her şeyin fazlası zararlıdır ya / Fazla şiirden öldü Edip Cansever” demiş ya haklı. Benim edebiyat bilgim şairin şiirlerini anlamama yetmedi J

Siz bu şairler hakkında ne düşünüyorsunuz? En çok hangisini seviyorsunuz? Bu kitapları okudunuz mu? Okumak ister misiniz? Yorumlarınızı bekliyorum. Yeni yazılarda görüşmek üzere.

Cemal Süreya-Üstü Kalsın

ALTINI ÇİZDİKLERİM: 1. Şimdi sen kalkıp gidiyorsun. Git.

Gözlerin durur mu onlar da gidiyorlar. Gitsinler.

Oysa ben senin gözlerinsiz edemem bilirsin.

2. Seni bir kere öpsem ikinin hatırı kalıyordu

İki kere öpeyim desem üçün boynu bükük

Yüzünün bitip vücudunun başladığı yerde

Memelerin vardı, memelerin kahramandı sonra

Sonrası iyilik güzellik

3. Güzelsin sevgilim

Ama çok yakından

4. Yemek yemek üstüne ne düşünürsünüz bilmem

Ama kahvaltının mutlulukla bir ilgisi olmalı

5. Bütün mimarlar yüksek, mühendisler de

Bir sen kaldın alçak mimar ey Sinan Usta

6. İki şey: aşk ve şiir

Mutsuzlukla beslenir biri

Biri ona dönüşür

7. Biliyorsun ben hangi şehirdeysem

Yalnızlığın başkenti orası

8. Yalnız aşkı vardır aşkı olanın

Ve kaybetmek daha güç bulamamaktan

Sen yüzüne sürgün olduğum kadın

Kardeşim olan gözlerini unutmadım

Çocuğum olan alnını, sevgilim olan ağzını

Dostum olan ellerini unutmadım

Karım olan karnını ve önlerini

Orospum olan yanlarını ve arkalarını

İşte bütün bunlarını bunlarını bunlarını

Nasıl unuturum, hiç unutmadım

9. Yüzyıl sonra bugün yaşayan hiçbir anne, hiçbir sevgili, hiçbir bebek, hiçbir bıldırcın, hiçbir balina, hiçbir örümcek, hiçbir aslan, hiçbir ceylan, hiçbir yılan var olmayacak. Ayrı bir kardeşlik kanıtı değil mi bu? Hayat kanıtı. Birbirimizin her yönden çağdaşıyız.

10. İnan Selimiye’nin minareleri gibisin

Her seferinde başka yoldan çıkılır nirvanaya

11. Böyle yetişmişim ben, içim götürmez kenarından azıcık kesilmiş ekmeği

Hiç anımsamıyorum tam dolu olmayan bir bardaktan su içtiğimi

Nazım Hikmet-Henüz Vakit Varken Gülüm

ALTINI ÇİZDİKLERİM: 1. Ben yanmasam

Sen yanmasan

Biz yanmasak

Nasıl çıkar

Karanlıklar aydınlığa?

2. Bugün Pazar

Bugün beni ilk defa güneşe çıkardılar

Ve ben ömrümde ilk defa gökyüzünün bu kadar benden uzak

Bu kadar mavi

Bu kadar geniş olduğuna şaşarak

Kımıldamadan durdum.

Sonra saygıyla toprağa oturdum

Dayadım sırtımı duvara

Bu anda ne düşmek dalgalara

Bu anda ne kavga, ne hürriyet, ne karım

Toprak, güneş ve ben

Bahtiyarım

3. Sende ben imkânsızlığı seviyorum fakat asla ümitsizliği değil.