Güzel Yazılar Denemeler

Denemeler kitabını 2016 yılında Çukurova Kitap Fuarı’ndan almıştım. Kitabın etiket fiyatı 6 liraydı ama TDK %50 indirim yaptığı için 3 lira gibi komik bir fiyata almıştım. İçinde Türk edebiyatının en önemli yazarlarından derlenen denemeler var. Kimler yok ki bu seçkide: Yahya Kemal’den Ahmet Haşim’e, Necip Fazıl Kısakürek’ten Ahmet Hamdi Tanpınar’a, Peyami Safa’dan Özdemir Asaf’a onlarca ünlü yazar.

Gözlerim bu isimlerin arasında birkaç kadın yazar aramadı desem yalan söylemiş olurum. Türk edebiyatında deneme seçkisine girebilecek kadın yazarımız yok mudur?  Seçici kurul seçme konusunda biraz cinsiyetçi davranmış gibi.

Denemelerin hepsini aynı beğeniyle okumadım. Aralarında neden seçildiğini anlamadım, yerlerine çok daha iyilerinin bulunabileceğini düşündüğüm denemeler de vardı çok keyif alarak okuduğum denemeler de. Hatta daha önce okumadığım bazı yazarların, Suut Kemal Yetkin ve Fethi Naci gibi, denemeleri o kadar hoşuma gitti ki yazarların kitaplarını da okumak istedim. Bu açıdan başarılı bir derleme olmuş. Seçilen yazarların kalemleri hakkında az çok bilgi sahibi oluyorsunuz.

Kitabın yayınevi Türk Dil Kurumu olunca insan hiç yazım yanlışı olmayacağını düşünüyor ama tam tersine tahmin edemeyeceğiniz kadar yanlış vardı. Sanırım yayınevi denemelerin yazıldıkları dönemdeki hallerini basmış, yazarların yaptıkları yanlışlara dokunmamış. Bazı denemeler neredeyse yüz yıl önce yazıldığı için değişen yazım kuralları yüzünden yazılar günümüz kurallarına göre yanlışlarla dolu. Keşke yayınevi bütün yazıları günümüz kurallarına göre düzenleseydi.

Güzel Yazılar Denemeler kitabını deneme türünü seven, yeni yazarların kalemleriyle tanışmak isteyen ve dersinde deneme konusunu işleyecek öğretmenlere gönül rahatlığıyla tavsiye edebilirim.

Siz Güzel Yazılar Denemeler’i okudunuz mu? Okumak ister misiniz? Deneme türünü sever misiniz? Yorumlarınızı bekliyorum. Yeni yazılarda görüşmek üzere.

ALTINI ÇİZDİKLERİM: 1. Artık benim için yeryüzünde bir tek eğlence kaldı: Okumak. Ne içkiden ne danstan ne de toplanmalardan hiçbir şeyden tatlı bir duygu alamıyorum. İnsanlardan kaçan yabani bir mahluk oldum. (Hasan Ali Yücel)

2. Demek kültürlü bir insan için; düşünen, anlayan, öğrenmek isteyen bir kimse için her eğlence geçebiliyor, hepsi sönüp gidiyor, yalnız okumak kalıyor. (Hasan Ali Yücel)

3. Kendinden büyüklerin ne düşündüklerini öğrenmek için onların yazılarını okumak, öğretmenlerimizin sayısını çoğaltmaktır. Okulda insanın olsa olsa on hocası olur. Halbuki kitap okuyan için her özlü yazıcı bir değerli öğretmendir. (Hasan Ali Yücel)

4. Yazık okumaya alışmamış, onun tadını almamış olanlara. Onlar, ıssız bir alemde yapayalnız yaşayan mahkumlardır. (Hasan Ali Yücel)

5. Hele insana şu dünyayı zehreden romanlara her zaman şüpheyle bakmışımdır. Hayatın acıları yetmiyormuş gibi onu karartılmış yönleriyle bir de nefes darlığı veren romanlarda yaşamak çekilir şey mi?

-Ama bunlar hayatta var!

-İyi ya, hayatta varsa ne diye romana girsin? (Suut Kemal Yetkin)

6. Dünyamızı nasıl insansız düşünemezsek insanı da kitapsız düşünemeyiz. (Suut Kemal Yetkin)

7. Bana öyle geliyor ki, yaratıcısı söylemiyor ama, Robenson Crusoe’nin en büyük acısı, adada kitapsız kalması olmuştur. (Suut Kemal Yetkin)

8. Her ben, dolaylı şekilde bir “Sen”i anlatış, bir “Sen”den yakınıştır. Çünkü benim yerim “Sen”le “O”nun arasındadır ve “O” değildir. Bana yakın olan sensin. Ben, ben olsam dil bilgisi kitaplarındaki tekil şahıs zamirlerini şu sıraya göre düzenlerdim: Sen, ben, o! Başta “Sen” gelir çünkü “Ben” diye bir şey yok “Sen” olmadıkça. (Behçet Necatigil)

9. Özlediğim ölüler, özlediğim dirilerden daha çok. Yoksa yaşlılığın gerçek tanımı bu mu? (Fethi Naci)