Matt Haig-Gece Yarısı Kütüphanesi

Matt Haig, Gece Yarısı Kütüphanesi, Domingo Yayınları, Çevirmen: Kıvanç Güney, 282 Sayfa, 8.Baskı, 2022.

Bu kitabı ve yazarın diğer kitabı Zamanı Durdurmanın Yolları’nı sevgili arkadaşım Fatmavehikâyesi önerdiği için okuma listeme almıştım. Sevgili Austenzede’nin kurduğu kitap kulübünün şubat ayında Gece Yarısı Kütüphanesi’ni okuyacağını ve konuşacağını öğrenince hemen iki kitabı da aldım ve okudum.

Austenzede’nin kitap kulübüne uzun zamandır katılmak istiyordum ama ayrı şehirlerde yaşadığımız için bu mümkün değildi. Sonra pandemi çıktı, toplantıları Zoom üzerinden yapmaya başladılar, benim için katılma fırsatı doğru ama bir türlü denk getiremedik. Ya zaten benim daha önce okuduğum bir kitabı okuyorlardı ya da elimde olmayan bir kitabı okuyorlardı. Gece Yarısı Kütüphanesi, benim kulübe giriş kitabım oldu. Bundan sonra elimden geldiğinde okumalarına eşlik edeceğim. Yıllarca Kitap Ağacı Adana grubuna katılmış ve ortak okumalar yapmıştım. Kitap kulübü ortamını ve aynı kitabı okuyan kişilerin kitabı tartışmasını çok özlemişim.

Her kitabın bir zamanı olduğuna inanıyorum. Eğer doğru zamanda okursanız kitabı seviyorsunuz, yanlış zamanda okursanız sevmiyorsunuz. Aynı kitabı farklı zamanlarda okursanız tepkiniz farklı olabilir. Ben Gece Yarısı Kütüphanesi’ni çok beğendim ama “Mükemmel kitap. Harika. Herkes mutlaka okumalı.” tarzı iddialı cümleler kuramıyorum çünkü kitabı tam ihtiyacım olduğu bir zamanda okudum. Bu yüzden siz benim gibi düşünmeyebilirsiniz.

35 yaşında ve hayatında keşkeleri olan biri olarak 35 yaşında ve hayatındaki pişmanlıklara dayanamayan, kendini ve yaşadığı hayatı sevmeyen, intihar eden birinin öyküsünü okumak bana çok iyi geldi.

Kitap çok akıcıydı. Özellikle yarısına kadar çok da sürükleyici. Vaktiniz varsa birkaç saatte bitirebilirsiniz .

Kitabın başları etkileyici, sarsıcı ve vurucu başladı ama bir yerden sonra durgunlaştı, tekrara düştü. Finali aceleye gelmiş gibiydi. Bu kitaptan çok daha iyi bir son beklerdim. Eğer bunu da yapabilseydi aklımdan çıkmayacak bir kitap olurdu ama bu haliyle kaçırılmış bir fırsat gibi görünüyor.

Yazarın Zamanı Durdurmanın Yolları kitabı film olarak çekiliyormuş ama büyük ihtimalle bu kitabı da film ya da mini dizi yaparlar. Ekran için konusu çok uygun. Paralel evrenler son zamanlarda moda olduğu için ilgi çekecektir.

Sonuç olarak Gece Yarısı Kütüphanesi benim beğendiğim, etkilendiğim, bakış açımı değiştiren bir kitap oldu. Size de okumanızı öneririm ama yılın kitabı seçilme etiketine bakarak beklentinizi yükseltmeyin. Bir de bu kitabı okumak için en an otuz yaşında olmanızı öneririm. Eğer daha gençseniz bekleyebilirsiniz. Orta yaşlara doğru kitabın ne demek istediğini daha iyi anlayacağınızı düşünüyorum.

Siz bu kitabı okudunuz mu? Beğendiniz mi? Okumak ister misiniz? Yazarın başka bir kitabını okudunuz mu? Bir kitabın ödül alması, o kitabı okuma arzunuzu artırıyor mu yoksa ödüllü kitaplara temkinli mi yaklaşıyorsunuz? Yorumlarınızı bekliyorum. Yeni yazılarda görüşmek üzere.

ALTINI ÇİZDİKLERİM: 1. “Olmak istediğim her şeyi olmam, yaşamak istediğim bütün hayatları yaşamam mümkün değil, istediğim bütün yetenekleri geliştirmem mümkün değil. İstememin nedeni ne peki? Hayatımda olası bütün fiziksel ve zihinsel deneyimlerin her bir rengini, tonunu ve her çeşidini yaşamak istiyorum.”

2. Nora, yalnızlığın temelinde, anlamsızlık yatan bir evrende insan olarak var olmanın ayrılmaz bir parçası olduğunu bilecek kadar varoluşçu felsefeye hâkimdi ama onu gördüğüne sevinmişti.

3. Zaman içinde mutlu anlar da acıya dönüşebiliyor.

4. Bütün hayatlar şimdide başlar.

5. “Gerçek bilgelik hiçbir şey bilmediğini bilmekte yatar.” Sokrates

6. İnsanlar şehir gibiydi. Bazı kötü yönleri var diye bütün şehirden nefret etmezdiniz. Sevmediğiniz yanları, birkaç tane tehlikeli ara sokağı ve mahallesi olabilirdi ama bir şehri yaşanılır kılan şey iyi yönleriydi.

7. Yapamadıklarımıza değil, yapmak istediklerimize odaklanmalıyız.

8. Öngörmek kolay değil ha? Bizi nelerin mutlu edeceğini.

9. Bazen öğrenmenin tek yolu yaşamaktır.

10. “Kendime yalnızlıktan daha iyi bir dost bulamadım.”

11. Bir yerde uzun zaman kaldığınızda dünyanın ne kadar büyük ve uçsuz bucaksız olduğunu unutuyordunuz.

12. Hayatı anlamak zorunda değilsin. Yaşaman yeterli.

13. Hayatta ne kadar dürüst olursan ol, insanların ancak kendi gerçekliklerine en yakın olan şeyleri görebildiğini Nora artık anlamıştı.

14. Hayattaki kurallardan biri de buydu: Düşük maaşlı servis personeline bilerek kaba davranan birine asla güvenme.

15. Kardeşler arasındaki rekabetin kardeşlerden değil, anne babalardan kaynaklandığı söylenir.

16. Hiçbir hayatta sonsuza kadar saf bir mutluluk içinde olamayız. Öyle bir hayat olabileceğini düşünmek ancak yaşadığımız hayattaki mutsuzluğumuzu büyütmeye yarar.

17. Her gün her an yeni bir evrene giriyoruz. Boş yere hayatımızın farklı olmasını diliyor, kendimizi başkalarıyla ve kendimizin farklı versiyonlarıyla karşılaştırıp duruyoruz ama gerçekte çoğu hayat bir yere kadar iyi ve bir yere kadar kötü.

18. Nora’ya göre ilişkilerde üç çeşit sessizlik vardı. tabii ki pasif agresif sessizlik, artık konuşacak bir şeyimiz kalmadı sessizliği ve bir de Eduardo’yla ikisinin ulaştığı türden bir sessizlik. Konuşmak zorunda olmamanın sessizliği. Yalnızca birlikte olmanın, birlikteliğin, insanın yalnızken sessiz kalmaktan rahatsız olmaması gibi.